Rescue of Bat 21 Bravo
คือเหตุการณ์ที่ถือว่าเป็นปฏิบัติการกู้ภัยที่ใหญ่ที่สุดเพื่อช่วยชีวิตทหารของสหรัฐในช่วงสงครามเวียดนาม เหตุเกิดในเดือนเมษายน ค.ศ. 1972 เริ่มจากเครื่องบินแบบ EB-66 ของกองทัพอากาศสหรัฐได้บินออกลาดตระเวน และถูกยิงโดยขีปนาวุธแบบ S-75 (นาโต้ให้ชื่อว่า SA-2) จากฝ่ายเวียดนามเหนือ ในพื้นที่เขตปลอดทหาร
**EB-66**
**SA-2**
ทำให้ เจ้าหน้าที่บนเครื่อง EB-66 เสียชีวิตเกือบทั้งหมด โดยมีเพียง พันโท Iceal “Gene” Hambleton/ไอซ์ ยีนส์ แฮมเบอร์ตัน (รหัสประจำตัว BAT-21 Bravo ) รอดชีวิตมาเพียงคนเดียว
**Lt. Col. Iceal “Gene”Hambleton**
หลังจากนั้น พันโทแฮมเบอร์ตัน ได้ทำการขอความช่วยเหลือ ทางสหรัฐได้มีการระดมกำลังจากฐานบินที่ประเทศไทยและเวียดนามเข้าทำการช่วยเหลือ เช่นเดียวกับทางเวียดนามเหนือที่ส่งกำลังเข้าค้นหาผู้รอดชีวิตเพื่อจะจับเป็นเชลย ซึ่งครั้งแรกเครื่องกู้ภัยที่เป็นเฮลิคอปเตอร์แบบ UH-1 ได้ค้นหาพันโทแฮมเบอร์ตันเจอ แต่เครื่องได้ถูกยิงตก ทำให้เจ้าหน้าถูกจับ 1 คนและเสียชีวิต 3 คน แต่ทางสหรัฐยังไม่ลดละการให้ความช่วยเหลือ ในวันต่อมาเฮลิคอปเตอร์แบบ HH-53 ได้เข้ามาทำการช่วยเหลือ แต่ไม่สามารถช่วยพันโทแฮมเบอร์ตัน เพราะถูกต่อต้านจากทางฝ่ายเวียดนามเหนืออย่างหนัก แม้จะพยายามถึง 2 ครั้งก็ตามจนเครื่องถูกยิงได้รับความเสียหาย ทำให้ต้องถอนตัวออกไป
**HH-53**
และมีเครื่อง OV-10 ที่ทำการบินสนับสนุนได้ถูกยิงตกไปอีก 1ลำ ทำให้นักบินถูกจับเป็นเชลย 1 คน และหลบซ่อนตัว 1 คน( ทำให้มีทหารอเมริกันรอความช่วยเหลือเพิ่มอีก 1คน) แถมยังมีอุปสรรคใหญ่เกิดขึ้นอีกคือสภาพอากาศที่เลวร้ายลง ทำให้ต้องยุติการค้นหาลงชั่วคราว แต่ทางสหรัฐได้มีการส่งกำลังทางอากาศ เพื่อโจมตีพื้นที่บริเวณรอบๆเพื่อตัดกำลังข้าศึกและเบี่ยงเบนความสนใจ จนเวลาผ่านไป 4วัน สภาพอากาศดีขึ้น มีการระดมกำลังทางอากาศครั้งใหญ่เพื่อทำการช่วยเหลือเจ้าหน้าที่ ที่รอความช่วยเหลือทั้ง 2 คน โดยทีมช่วยเหลือและเครื่องคุ้มกันนั้นเป็นเฮลิคอปเตอร์แบบ HH-53 4 ลำ เครื่องบินโจมตี A-1 6 ลำ ไม่รวมเครื่องที่ทำหน้าที่สนับสนุนการโจมตีเช่นเครื่องบินแบบ OV-10,O-2,O-1
แต่การช่วยเหลือทหารทั้ง 2คน นั้นไม่ประสพความสำเร็จ เพราะมีการยิงต่อต้านอย่างหนักจากทางฝ่ายเวียดนามเหนือ ทำให้เฮลิคอปเตอร์ HH-53 ที่เป็น 1ในทีมช่วยเหลือถูกยิงอย่างหนักจนต้องถอนตัว แต่เครื่องลำนี้กลับไม่ถึงฐานบินเพราะตกระหว่างทาง ทำให้เจ้าหน้าที่เสียชีวิตทั้งหมด และวันต่อมา เครื่อง OV-10 ที่ทำหน้าที่โจมตีอีกลำได้ถูกยิงตกมีนักบินรอดชีวิต 1 คน แต่อีกคนหายสายสูญ สรุปถึงตอนนี้มีคนรอความช่วยเหลือรวมแล้วเป็น 3 คน (แต่นักบิน OV-10 คนที่รอดคนนี้ถูกจับและถูกทหารเวียดนามเหนือฆ่าตาย)
เมื่อมียอดสูญเสียขนาดหนักทำให้ผู้บังคับบัญชาระดับสูงได้ทำการเปลี่ยนแผนการช่วยเหลือใหม่ โดยใช้กำลังของหน่วย Navy Seal เข้าไปทำการช่วยเหลือทางภาคพื้นดินแทน และสามารถทำการช่วยเหลือพันโทแฮมเบอร์ตัน และนักบิน OV-10 ที่รอดชีวิตอีกคนได้เป็นผลสำเร็จ
ปฏิบัติการช่วยเหลือ พันโทแฮมเบอร์ตัน( BAT-21Bravo )นั้น ทางสหรัฐมีเที่ยวบินโจมตีกว่า 800 เที่ยวบินโดยใช้เครื่องบินหลายแบบรวมถึงเครื่องบินทิ้งระเบิดแบบ B-52 ด้วย และมีการสูญเสียเจ้าหน้าที่ในปฏิบัติการครั้งนี้ 11 นาย
ต่อมาได้มีการนำปฏิบัติการครั้งนี้ไปสร้างเป็นหนังชื่อ Bat-21 ที่นำแสดงโดย Gene Hackman กับ Danny Glover
ข้อมูลและภาพบางส่วนนำมาจาก https://en.wikipedia.org/wiki/Rescue_of_Bat_21_Bravo